Teater.... Teater teater teater...Hui somá!

Ikte mun ledjen teateris. Rievttimielde livččen galgat leat doppe Levis. Gos mis lea seminara ja juovlabeavdi. Muhto go mus lea eksámen gaskavahkku, de ii orron heiveme vuolgit dohko. Ferten lohkat. Nu mun ieš goit logan. Muhto lea go dan lohkámis šaddan nu olu!? na ii heađisge nu olu go lei sáhttit, muhto veháš goit. Muhto ikte vulgen teaterii, guđđen skuvlagirjjiidan geallarii ja bijadin. Vihttá minuvtta ovdal álgii teater, de muitájin ahte dohko mun mes áigon.. In ge gađa ahte gilgatbealnalde vudjen teaterii, no no, lei duođái dan veara!
Makkár teater? "Dušše Ánná".
dieđut vižžon beaivvas.no siiddus:
"Mielde: Inga Juuso og Toivo Lukkari
Bagádalli: Mette Brantzeg
Šuokŋadahkki: Frode Fjellheim
Lávde- ja bivttashápmen: Geir Tore Holm

“Dušše Ánná” lea sámi servodatdrámá muhtin nisson sámepolitihkkara ja su eallima birra. "

Mun in lean lohkán maidege "dušše Ánná" bihtá birra ovdal vulgen dohko geahččat dan. Ja jahkán dat lei buorre. Go duođái dovden movt eambbo ahte eambbo ipmirdin dan teateris. Go maŋŋá lohken dan birra de jurdilin ahte lei vuorre go in lean dieid diehtán. Akto, akto mun ledjen teateris. Na in akto geahččin gal heađisge, Guovdgeaidnolaš gal ain mahttá, sii vulget teaterii! Muhto ledjen akto, dan mearkkašumis, ahte ledjen ieš akto vuolgán dan geahččat. Ii lean oktage geainnu hupmat,geasa savkalit maid jurdilin. Ja dan bihttái livčči vel heiven dakkár gean gihtii ledjen sáhttit dollet. Go DÁT teater, duođas čuocái mu dovdduide. Ja go nogái, de čohkkajin ja gánjaldin. in jáhke mun ledjen áidná doppe dan lanjas..Manne?
NU BUORRE TEATER!! Dehálaš fáttá, buorit neavttarat, luohti, buorre muitalus, ja buorre "morala" jus daninin sáhttá gohčodit dan. Lei nu somá maid gullat ja oaidnit movt luohti lei beassan nu nanu oassin dan teaterii. Luođi haga han ii livčče dat teater leamášan mihkkege, ja dat ligge luohte berošteaddji váimmu. Luohti lei nu oidnosis, ja nu dehálaš bihtas. Neavttárat. Toivo Lukkari lea okta dain dievddo neavttáriin sámis geasa álo lean liikon. Mun liikon nie movt son neavttaša. Váikko son neavttaša ge dakkár olbmo geainna gal ii galggašii doaivut ahte olbmos lea "medfølelse", de mu mielas orru son riehpu. nana, die gal daidá mu "toivo fasinašuvdna" mii dahka dan. Ja nubbi neavttár, Inga Juuso!

Sii geat dovdet mu dihtet ahte die han lea mus ovdagovva. Jua, go ledjen 8 jahkasáš de oruimet Oslos. Ja áhččán munnje attii juovlaskeaŋkkan Inga Juuso kaseahtá, "Rávddas Rávdii". Mu mielas lei dalle oalle láivvas skeaåkka, go juo mu rannja nieida lei ožžon dačča musihka kaseahtá skeaŋkkan. Muhto nie mun oahpasnuvven Inga Juusoin, ja dan rajes lea son leamášan mu healtá. Ja go lean ravis olmmoš šaddan, de lean ge dušše ožžon duođaštuvvot ahte son lea vel čeahpit go maid mun ledjen doivon ja niegadan. Inga Juuso lea mu mielas sámi čeahpimus nisson juoigi. Skáidi skearru maid son ja Steinar Raknes almmuheigga mannan dálvvi, lea nu buorre mu mielas! Ja dan bihtas bessen ge oaidnit man čeahpes neavttár son maid lea. Ja mun jáhkán ahte váikko vel in livčče liikon Iŋgga nu olu ovdalaččas go dagan, de ledjen liikot su neavttášeapmái dan bihtas. jua. nu mun jahkán.
Namuhanveara: Inger Mágredá Olsen lea čállán dan bihttá. Son ansaša rámii. Sáván ahte muhtin beaivve mun ge mahtašiin nie buriid čállosit čállit, ja vel teaterii. Vuoi vuoi vuoi... juogo lean ramppon beare olu?
Gal hal duot ramppon daida dakkár maid ii sáhte bearehaga dahkat, go juoi lea álgán juollu doidit nu guhka go nágoda..
Mii guoska Beaivváš Sámi Teaterii, in dieđe lei go dan dihte go dat bihttá lea ovttasbargu Ruoŧa Sámi Teáhteriin ja Kultuvra Romssas, mii dagai ahte dat bihttá ii lean nu "Beaivváš" oppanassinge. Ii lean nu go mii leat hárjanan. Lei buoret.

Dii geat ehpet leat dan bihttá oaidnán, dii gal fertebehtet leppelit teaterii;
Olmmáivággi 24.11.08 - dii. 19:00
Romsa 25.11.08 - dii. 19:00
Romsa 26.11.08 - dii. 19:00

Die lei mu otna avččuhus!

váttis diehtit, váttis diehtit...

Manin mun lean diekkar olmmoš geas lea nu váttis mearridit..

In mun oro máhttime maidege mearridit. Leš dal unná fearanaš, dahje juoga dehálaš iežan eallimis..

Movt mun galggan šaddat čeahpit válljet??

Go in hal mun goit sáhte goitge diehtit válljen go riekta, ja sáhttá bat dan goassege olmmoš?

Ovdal juo lea válljen.

Muhto gavdno got diet riekta ge?

Movt mun galggan máhttit válljet!?!

Ja manin munnje lea nu váttis justte dat?
Dat lea maid eanemusat imaštalan!

TV programmat!!

Mu bargosajis rq

Mun lean ikte čohkkan ja geahččan TV. Álggos gehččen ameriika TV ráiddu; House. Dat lea nu jalla buorre. Muhto ikte gal lei nu ilgat ahte.. uh... Imáš go mus eai lean fasttes niegut mannan ija. House čájehuvvo NRK1:žis. Mun barggan NRK:s. Maŋŋá House de jotken geahččame go álggi Migrapolis prográmma. Das lei hui dehálaš fáttá. Imáš go nie somás ja buori prográmma sáhttet ráhkadit. Mun lean álo liikon Migrapolis. Ja dan maŋŋá ges lei Lydverket. Albma buorre musihkkaprográmma. De mun vuot jurdilin; NRK ráhkada daid buoremus prográmmaid. Eahpitkeahttá. Na eará dáčča TV:iin leat dieđusge (MOLSON dihtora gasku cealkaga, dan dihtoris in sahte bidjat sami bustavaid go ii leat mu) buorit programmat doppe maid. ja eandaliidda oassi dain mat bohtet olgoriikas. Muhto NRK rahkada duodai buriid programmaid, dan mun gal dihten ovdal go algen dohko bargat. Muhto jur jurddasan; makkar programmaid lean liikon, ja liikon ain; alggos vuos namuhanveara dat maid buohkat earat gehccet. Dego ovdm. Beat for beat, Nytt på Nytt, Først og sist. Programmat maid alo lean liikon geahccat. Mudui leat programmat dego Store Studio,Puls, Shrodringers Katt, Migrapolis, Lydverket ja Newton. Diet programmat leat vaikko man guhka gavdnon ja gavdnojit ain, DALLE FERTEJIT BUORIT VAI MAID?;) Mudui leat raiddut mat leat leamasan "Landeplagen", "Koht i familien","Den store klassefesten","Tore på sporet", "kroppen","Historien om Norge","Brødrene Dahl", "Tingenes Tilstand", "walkabout", "kos og kaos" ja "Typisk Norsk". DIEDUSGE IN leat oaidnan buot osiid dain, muhto daid maid lean oaidnan lean liikon! Ja savasin ahte muhtin beaivve lea mus dilli cohkedit ja geahccat buot daid!:D Mudui leat diedus humor programmat vaikko man olu, in algge namhit ge daid.. Eia ja Johansen ja R.Stoltenberg ja Atle Antonsen!! WoW! NRK mahtta dan maid!! Mudui rahkadit burit Faktoraid ja Brennpunkt programmaid servodaga birra. Lavejit hui hirmahuhtti muhtomin, muhto buorit!
Naba olbmuid dabalas eallimat? "hurtigruten 365", "jordmødrene", "boazolihkku" ja "Livet på Svalbard" ledje hui somat dalle go oidnoje TV:s. Muittan man soma lei geahccat movt lea Svalbardas orrut, measta mun vel ies farren dohko;)
Lars Monsen lea beassan muitalit iezas matkit birra luonddus, NRK:as! Buorre!! :)
Mudui lea mu mielas diekkar hui somas programma diet Bokprogrammet.. In jahke ahte oktage eara Tv fitnodat diekkar programma rahkadit geaahivcce ruda, go lea dusse fal girjjit, girjecallit birra jna. HUI HUI SOMA!! <3
Mudui ferten vel namuhit juohke beaivvi P2zis gullo Dagsnytt 18! Ja dat oidno maid NRK2zis. Voi voi.. jus haliidat diehtit makkar dehalas dinggat mailmmis dahpahuvvet, de fertet dan gullat! Hui olu buorit digastallamat!! Mun orun varra vehas nerda go dien logan.. muhto... Lea buorre maid diehtit mii servvodagas dahpahuvva!
Jua, NRK rahkada daid buoremus programmaid. Dat lea mu oaivil. Muhto.. naba son dat TV programma maid mun ies lean dal mielde rahkadeame? Dat mii skabmamanu 17 beaivvi oidnogoahta NRK3zis. 5 programma, 5 vahkku, samegillii, sapmalaccaide! Movt son dat sadda? Liikojit go olbmot dasa?
Mii leat badden geasi miehta ja cavcca miehta, ja daid cuovvovas vahkkuid leat mis vel studiobaddemat. Oi oi oi.. lean vehas balus! NRK rahkada daid buoremus programmaid, doallat go mii dakkar dasi? Vai lea go min programma samegillii dusse unnavielljas??

Mun muohttagis.

Mus lea hui harve váivi.. moddjan dávjjimusat, leaikkastalan, boagustan ja in beroš das duos, muhto justte dal mieđihan ahte; jua, mus lea váivi. In mun čohkka ja čiero, dat ii leat mu vuohki. Mun dušše.. mun dušše jurddašalan hui olu, ja čálán ja čálán.. In fal deike.. muhto iežan čállingirjái.. na dal gal dieđus čálán deike, muhto dan don gal juo fuobmájit..

Leat nu olu diŋggat mat dáhpáhuvvet mu eallimis justte dal.

Jus mun livččen gasku muhtin govas gos muohtá, de oainnašit olu das mu birrá.
Oainnašit luottaid, lavkkit, mat vázzet eret mus, guđđet mu.
Oainnašit maid, muhtin gama juolge luottaid mat lávkejit lagabui mu, lagaibui ja lagabui.. beaivvis beaivái.
Deháleamos maid oainnašit lea aŋkke ahte mun in riekta dieđe guđe guvlui galggan geahččat.
Mun doalan gieđaidan iežan birra, dego galbmošin.
In mun galbmo gal. Áŋkke mun doarggistan.
Geahčan vuos duon guvlui, jađe nuppe guvlui.
Čálmmiidan oidno .. ballu.. hui hirbmát ballu.
Dieđán ahte ieš in stivre bohtosa das.
Aŋkke in leat vájalduhtten ahte sáhtášin váikkuhit dasa movt nu.
Mun geahčan duon guvlui ja dan guvlui, muhto loahpa loahpas, čavggabu dollen, geahčan vulos.
geahčan dan vilges muohttagii mii báita. mánnu dat dahká, biddja dan báitit.. Geahčan muohttagii, ja mánnu speadjalastejuvvo mu gátnjalis.
mu stuora gátnjalis.
In mun geahčes, in mun geahčes, in mun geahčes.
In vel. Gosage. Mun gánjaldan..

Buot dan váikko ii leat vel ii borgan ge.

Diehtit, dahje ii diehtit?

Lea olu maid olmmoš bargá dan eatnamis
Jurddatkeahttá
In mun jurdilan go du oidnen
In mun diehtán jurdilit
Diehtemeahttun

Mun válden du váibmosan
Mu Oaivebávččas
Ruohkan oaivvadan

Láhtten dego ovdal
In oro ipmirdan
Don leat mu eallimis dal
In oro ipmirdan
Buot maid barggan guoská dutnje

In mun leat šat akto
In mun leat šat dušše IEŠ
Dal letne moai

In mun máhte leat moai
Illá mun máhtán leat mun
In ollinge máhte leat oassi
Dakkár oktavuođas
In máhte leat oassi
Dan áššis maid gohčodit MOAI

Válden du váibmosan
Válljejin du
Mu váivvida
Mu illuda

Geahččalan

In mun....

Manin olmmoš lea muhtomin nu unni, nu unni dan stuora máilmmis.

In mun nakce buot dan ealliima balkestagaid dustet.
In mun nakce leat buot daninin manin galggašiin.

In mun hálit dovdat daid
In mun hálit dulkot daid
In mun hálit
In mun
In!
In mun
In mun nagot
In mun nagot guoskadit daid
In mun nagot vásihit daid

in!

Jurdagat, justte otne

In mun lean doivon, ahte okta teakstadiehtu sáhttá na olu mojit buktit olbmos.
Váikko ii leat áktánas sisdoallu, de dat ligge váimmu ja movttidahtte.

In mun lean doivon ahte sáhtán dutnje liikostit, dušše moatti vahkus.
In ge mun varra doaivvo ge ahte bistá, váikko bealistan sávan. In go daga?

Olu maid olmmoš jáhkká ja doaivu, muhto mii aŋkke ii dáhpáhuva.
Olu maid olmmoš sávvá ja maid áibbaša, muhto maid ii goassege oaččo.
Olu maid olmmoš ii vuordde iige niegat, mii aŋkke boahtá.

Justte dal mun navddašan mu ja du, munno, nu go moai letne dal.
Seamma jurdagiiguin. Seamma váibmoláđisvuohta.

Doaivvun. Sávan goit.

Sápmi stuorru

Lea go son boahtte áiggi sámi bloggar riegádan?? Ikte eahkes riegádii goit dan máilbmái ođđa sápmelaš. Unná bártnaš.

Dat mearkkaša ahte mun lean muoŧŧá fas – Dien bártnážii áidna muoŧŧá!
Buorre gal lea go sámit ráhkadit sámi mánáid vai mii eat noga!

Ii leat go olu lihkku sávvat oabbái ja sivjjotsássii! <3

Váivi. Du dihte.

Vašuhan go mun du??

Mun vašuhan goit dan ahte don munnje dagahat dakkár dovdduid..

dat eai leat buorit dovddut...

manin it dušše mana? GAl mun goit suovan.

Muital goit juobe duohtavuođa! Dat lea áidna maid gáibidan.

Jus duohtavuođa muitalat de mun dainna birgen.
Muhto giellasat sordet mu.

Ain lihkolaš?

Que paso!?!

Na, justte fal.. Hui lihkolaš.. ja dal. mii dahpáhuvva?
-Dovdduidan adden muhto ii bukton ruovttluotta
-Biila cuovkanan
-Giellasat gullon
-Váttis bargu

Muhto.. jua, gal hal mun lean ain lihkolaš!:)

Vástadus:
-Dat lei somá nu guhka go bisti
-Gal dat divvojuvvo, váikko ii daidde hálbi
-Ii buot giellasiidda galgga jahkkit
-Váttis bargu hástala ja oahpaha!

De nie, ain lihkolaš!

Lihkolaš

Mun jahkán Lawra Somby lea ipmirdan dan áigá juo, movt lea leat lihkolaš. Adjágas šuoŋas han juoigaba soai Sara Marielliin justte dien birra ja álo lean liikon dien šuoŋa. Muhto dal orun dego veháš jurddašallmin dien dovddu, dien sáni: L - I - H - K - O - L - A - Š! "jurdagat Bohtet dego bárut gáddái eaige bisan goassege. Dovddut bohtet dego bárut gáddái eaige bisan goassege" dajahallaba soai luođis.. Ja justte nie han leage mus dal. Sávašin ahte dat bistášii.. ja barggašin dan ovdi ahte bistašii. danne mun dal jurddášan ge, manne lea mus ná dal? Ii álgán otne, iige álgán ikte.. lea bistán dal nu guhka ahte ieš in muitte justte goas álggi ge! Eat mii huma gal jagiid, in dieđe manuid, muhto goit vahkkuid.. muhto nuppe dafus, jagis leat vahkut, ja mánus leat vahkkut..

lean geahččalan iskat alddan.. mii dat lea mii lea rievdán? In leat gal leamášan dat olmmoš gii in leat liikolaš váikko mii vel livčče, haha.. dáiddan leamášan váikko man lihkolaš. varra in leat jurddašallan dan birra nu olu ovdal dušše..?

Go olbmot jerret; movt manna? Mun vástidan, bures, hui bures. Lean ráhkasmuvvan eallimii. De bohkosit buohkat, jerret, na, "gii dan háve lea dat bártni?" Vástidan áivve dat seamma.."ii oktage" De sii imaštallet, "na nieida go lea?" ehh... imaštalan de: "ferte go álo leat muhtin olmmoš?!a.a, ii leat nieida ge!"
Orru measta dego olbmoš ii leat agga leat lihkolaš jus juo ii leat gavdnan irggi/moarssi jur easka. a.a, dat maid dovddan ii leat diet ráhkisvuođa dovdu maid áittoráhkistan olmmoš dovda. Ii leat dat gal!

Muhto lean huskan, ja jurddašan. Ja lean gavdnan maŋga maht sáhttet leat aggan dasa.
Dien irgesagastallamis lohken álo ahte in dárbbaš irggi, go beare mu lagamusat gavdnet ráhkisvuođa. Justte dat lea ge dahpáhuvvan dal. Dat geaid oaivvildin go nie lohken, sii lea dahkan justte dan. Ja sii leat nu lihkolaččat, ja movttegat. Ja orrot oažžumin dan maid ansašit dan eallimis (na gal mun ge dieđán movt lea dat ráhkisvuohta, ja movt lea dakkáraš olbmo gavdnat gii deavdá dus justte dien..), Ja mu mielas lea dat nu mearehis buorre!! Viimmat! Viimmat ožžot sii dan maid ožžot. Giitu!

Lea go dat dan dihte go mun dal lean lohkamin dan Markus Zusac girjji, The Book Thief, (girjesuola)! Dan girjjis gos beasan jápmiima mielde vánddardit juohke eahkeda, geahččamin movt lei dalle go nubbi máilmmesoahti lei, movt dalle lei girjesuollagii orrut duiskkas!

Lea go dan dihte go mis barggus orrot ovdaneamin dat prošeavttat mat mu mielas leat dal doarvái guhka leamášan lihkatkeahtta?
sáhtášin joatkit das váikko man guhka, namuheamin dášši don lohkki váibbašit..

Muhto lean go mun nu lihkolaš dušše diŋggaid dihte mat leat dahpáhuvvan, vai mii dat lea? Ále bálá, gal mus ge leat heajubu beaivvit dan lihko bárus, mii dal lea bistimen ain nu guhka, ahte doaivvun iežan báicce balvvas! Heajos beaivvit leat, muhto lihkodovdu varra bista go heajos beivvit in divtte iežán givssidit..

Leat mus lagamusat, oahppasat, geain ii leat nu álki justte dal. Ja jurddašalan ahte oba imáš, manne sis ferte nie, go mus lea ná buorre? Muhto jeđđen iežan..movt de jus buohkain livčči seamma váivi áivve? ii go mus leat riekti leat lihkolaš váikko earáin eai leat beaivvit lihka njuovžilat justte dal go mus leat dat? geahččalan báicce geavehit iežan fámuid veahkkin sidjiide. Dorvun. Ja sávan ahte sii diktet mu..

ja mun jahkán ge, ahte dakkár lihkolašvuohta.. boahtá olbmos, alddis..iežas siste! Dieđusge váikkuha olbmo birás dasa maid olmmoš dovdá, muhto muhtin muddui jahkan olbmo iežas nágodit maid váikkohit dasa ahte leat lihkolaš. jus ii dušše dáguiguin, de maid jurdagiiguin. Lean go mun gal duođái čoavdan dan koda? Boađán go mahttit leat lihkolaš áin das duohko? Illá fal jahkán, váikko javohagas sávan..! Go, dat ahte leat lihkolaš ja seammas jurddašit dan birra dahka ahte olmmoš veháš ballá.. Goas dat nohka? Duostán go navddašit ahte lean lihkolaš go moatti diimmus soaitá soames dahje juoga mu gaikkehit eret dan balvvas.. Ja nu han vel lea: baha beallji gulla.. dal guođán dan blogg čállosa dasa, veháš baluin, muhto aŋkke duostan... Imaštalan, lohká go son dat báha beallji dan blogga? Dalle dáida mu boahtte čálus váivvi birra.. váikko sávašiin ahte ii leat..